Մարդու զգայական աշխարհի մասին բազմաթիվ գիտական հոդվածներ են գրվել: Դժբախտաբար, անձի այս շերտը մինչև վերջ այդպես էլ չի ուսումնասիրվել հակասական կարծիքների պատճառով: Այսօր մենք կիմանանք 10 հետաքրքիր փաստ հույզերի մասին:
Բացասական հույզերը կարող են օգնել
Զգացմունքները խթանում և կարգավորում են մարդու գործունեությունը, նպաստում են այլ մարդկանց հետ հարաբերությունների ձևավորմանը` հոգեվիճակի ցուցիչ հանդիսանալով: Որոշ գիտնականներ համարում են, որ բացասական մտքերը նույնքան կարևոր են, որքան դրականները: Բացասական հույզերը օգնում են մեզ գնահատել և հասկանալ մեր կուտակած փորձը, վերաիմաստավորել իրավիճակը և ճիշտ որոշում կայացնել:
Դժվար է «կեղծել» հույզերը
Ինչպես պարզվել է, հույզերը լավ «կեղծելը» բավականին դժվար է: Ինչու՞: Քանի որ զգացմունքերը շատ հակասական են: Նույնիսկ հիասքանչ դերասանը ոչ միշտ է կարող կառավարել իր դեմքի մկանները: Օրինակ` դողացող շրթունքները տխրության նշան են: Դա շատ հեշտ է կեղծել, քանի որ մարդն օգտագործում է բերանի մկանները: Իսկ վախը և զայրույթը դժվար է արտահայտել, քանի որ այս զգացմունքների արտահայտման համար պատասխանատու են մկանային մի շարք խմբեր:
Հեգնանքը Ձեզ ավելի խելացի է դարձնում
Գիտնականները սահմանել են, որ հեգնանքը դրական է ազդում մտածողության վրա: Չարախինդ հեգնանքի օրական գոնե մեկ անգամ օգտագործումը բարենպաստ ձևով է ազդում ստեղծագործական պոտենցիալի վրա: Հեգնանքը նաև թույլ է տալիս նորովի նայել խնդիրներին:
Զգացմունքները կարող են կանխատեսել ապագան
Կոլումբիական համալսարանի հետազոտողները բացահայտել են «Բախտագուշակի զգայական էֆեկտը»: Հետազոտության հեղինակները կարծում են, որ իրենց զգացողություններին վստահող մարդիկ կարող են մուտք ունենալ դեպի ինֆորմացիայի ահռելի պահոց՝ անգիտակցական:
Երազները կարող են օգնել մեղմացնել ցավոտհիշողությունները
Երբ մենք քնած ենք, մեր ուղեղը շարունակում է աշխատել: Հատկապես կարևոր է արագ քնի փուլը, որի ժամանակ տեղի է ունենում ինֆորմացիայի դասավորում: Որոշ գիտնականներ կարծում են, որ այդ փուլն օգնում է մեղմացնել ոչ դուրեկան հիշողությունները: Երբ մարդ արթնանում է, նախկին իրադարձությունները հստակ չեն հիշվում և ավելի քիչ են անհանգստացնում:
Կենդանիները նույնպես զգացմունքներ ունեն
Գիտնականները եկել են այն եզրակացության, որ կենդանիները նույնպես զգացմունքներ ունեն: Օրինակ` վշտի զգացում ունենալով` նրանք տարբեր կերպ կարող են վարվել: Որոշները դադարում են ուտել, մյուսները անտարբեր են դառնում շրջապատի նկատմամբ կամ չեն լքում իրենց վշտի պատճառ հանդիսացող վայրը:
Հույզերը սահմանում են մեր բարոյականության զգացումը
Չի կարելի հերքել այն փաստը, որ մեր հույզերն ազդում են պարտքի և բարոյականության զգացումների վրա: Առավել վառ այդ ֆենոմենը երևում է երեխաների վարքի մեջ: Մեծահասակը բոլոր արարքներն անցկացնում է «ֆիլտրի» միջով: Սկզբում գալիս է զգայական շերտը, ապա՝ բարոյականը:
Հոտառությունն ուղղակիորեն ազդում է հույզերի վրա
Հոտառությունը կապված է մեր հիշողությունների հետ: Օրինակ` ռուս մարդուն եղևնու և մանդարինների հոտերը հիշեցնում են Նոր տարին, տոները, ձմեռը: Հետևաբար` հիշողություններին հարում են նաև հույզերը:
Վախի կառավարվող զգացումը կարող է Ձեզ ավելի ուժեղ դարձնել
Մի շարք հոգեբաններ պնդում են, որ մարդ կարող է հաղթահարել վախի զգացումը և դեմ առ դեմ հանդիպել նրա հետ: Այս մեթոդիկան ազդում է անմիջապես տագնապի պատճառի վրա: «Վախեցնող» իրավիճակների առաջացումը թույլ է տալիս այցելուին վարժվել սեփական վախերը հաղթահարելուն:
Սերն «աշխատում» է ոչ այնպես, ինչպես որ մենք կարծում ենք
Բարբարա Ֆրեդրիքսոնը ավելի քան 10 տարի ուսումնասիրում է, թե ինչպես են դրական հույզերն ազդում մարդու հոգեկանի վրա: Նա պնդում է, որ «սերը պոզիտիվ ռեզոնանս է»: Այդ զգացմունքն ազդում է մարդու օրգանիզմի ընդհանուր վիճակի և աշխատունակության վրա: Սերը պետք է կիսել այլ մարդկանց հետ: Հոգեբանների մոտ նույնիսկ տերմին գոյություն ունի` «վարքային սինխրոնություն»: Բարբարա Ֆրեդրիքսոնի հետազոտության արդյունքները ցույց են տալիս, որ ինչքան բարձր է այդպիսի սինխրոնության աստիճանը, այնքան ավելի վառ է արտահայտված այլ մարդկանց հանդեպ պոզիտիվ ռեակցիան:
